بیومتریال

گرایش بیومتریال یکی از مهمترین گرایش های مهندسی پزشکی است، که سال ها پیش به عنوان یک زمینه علمی جداگانه معرفی شدو همانند خیلی از گرایش ها ترکیبی از چند رشته است. در گرایش بیومتریال بیشتر تمرکز بر روی ایجاد مواد مصنوعی و طبیعی مختلف، طراحی روش های ساخت  قالب گیری و اصلاح مواد برای کاربرد اختصاصی در زمینه پزشکی است. برای گسترش وسایل پزشکی نیاز به انتخاب، ساخت و آزمایش مواد داریم که با درک و فهم درست از شیمی و فیزیک مواد و شناخت محیط بیولوژیک بدن می توان به آن دست یافت. آینده‌ی علم بیومتریال مرتبط به دانش ما در شیمی، فیزیک، بیولوژی و پزشکی است. 

از علم بیومتریال برای جایگزینی و تعویض ارگان ها و اندام هایی از بدن استفاده می شود که در اثر آسیب، بیماری یا بطور مادرزادی کاربرد خود را از دست دادند، تا بدین وسیله آسیب ناشی از جراحت به حداقل رسانده شود. 

 این رشته‌ بسیار تحت تأثیر پیشرفت‌های کسب شده در خیلی از زمینه‌های پزشکی و مهندسی است. پس مهندسی که در این گرایش مشغول به تحصیل می شود باید اطلاعات لازم را برای حل مسائل علمی و متداول در زمینه مواد مرتبط با بدن کسب کند. به عبارت دیگر باید بداند ماهیت هر ماده در محیط بیولوزیک چه واکنشی از خود نشان می دهد ( سمی است یا غیر سمی، مواد ناشی از تخریب چطور؟ آیا ایجاد سمیت می کنند و …). خیلی از ارگان هاییکه آسیب دیده اند و یا بیمار هستند نیاز به درمان یا جایگزینی دارند، بنابراین محقق باید تغییرات سلولی را بشناسد تا بداند علت اصلی نارسایی عملکرد سلول در آن بافت و رفتار غیرطبیعی آن به چه علتی بر می گردد. 

hip biomaterial

بیشتر اوقات اثربیومتریال یا وسیله پزشکی طراحی شده بر روی بافت، فقط بعد از تماس مستقیم با بدن و یلول مورد نظر مشخص می شود، بنابراین مهندس بیومتریال باید بتواند اثرات بیومتریال مورد استفاده را روی سلول، بافت و اندام ها بررسی کند. انجام این بررسی ها نیز نیازمند درک نوع و نحوه برهمکنش سلول و با فت با ماده کاشته شده است. گرایش بیومتریال به علت سابقه طولانی در جایگزینی بافت ها بوسیله مواد طبیعی به طرز قابل توجحهی در دو قرن اخیر پیشرفت کرده است. 

مواد مورد استفاد در بدن به 4 دسته تقسیم بندی می شوند:

* پلیمرها

* سرامیک ها

* فلزات

* کامپوزیت ها

در این رشته زمینه های مختلفی وجود دارد که شامل: مهندسی بافت، سیستم های انتقال و رهایش کنترل شده دارو، اصلاح سطوح مواد، نانوتکنولوژی، بیوسنسورها و … است. تمامی این موارد برای بهبود زندگی انسان خدمات زیادی انجام می دهند. 

در زمینه رهایش دارو امیدهای زیادی برای تسکین و یا حتی درمان بیماری های خطرناکی نظیر: سرطان، فشار خون و دیلبت و … فراهم شده است. در مهندسی بافت ترمیم اعصاب قطع شده (عصب قابلیت خود ترمیمی ندارد بنابراین القا روشی برای ترمیم آن بسیار حائز اهمیت است)، جایگزینی غضروف، سلول درمانی، ژن درمانی و … مورد تحقیق است.

یادتون نره توی سایت ما ثبت نام کنید

توانایی های مهندس بیومتریال

 

  • داشتن اطلاع کافی از علم تولید و کاربرد مواد شامل: پلیمرها، فلزات، سرامیک هاو کامپوزیت ها
  • داشتن اطلاعات کافی در زمینه برقراری ارتباط مواد با محیط بیولوزیک بدن مثل اناتومی و فیزیولوژی بافت های مختلف بدن
  • داشتن اطلاع کافی در زمینه‌ی روش‌های اصلاح سطح، پوشش‌دهی مواد و بهینه نمودن خصوصیات سطحی

  • داشتن اطلاع کافی در زمینه‌ مهندسی بافت 

  • داشتن اطلاع کافی در زمینه‌ روش‌های نوین دارو رسانی و انتقال کنترل شده داروها به بدن

  • داشتن اطلاع کافی از روش‌های تخریب پلیمرها، خوردگی فلزات و اضمحلال سرامیک‌ها

  • داشتن اطلاع کافی در زمینه‌ بیوسنسورها

  • داشتن اطلاع کافی در زمینه‌ اصول و عملکرد تجهیزات پزشکی و سیستم‌های آن

از تاسیس و ندریس رشته بیومتریال در کشور خیلی نگذشته است، به همین علت فاصله علمی کشور با سایر کشورهای پیشرو مقداری زیاد است. پس تربیت نیروهای متخصص در ارتباط با نیاز کشور و طبیعت این علم باعث شده است که متخصصان بیومتریال با جمع کردن جنبه های مختلف علوم، بهترین راه حل های عملی را برای مشکلات پزشکی پیدا کنند. 

+ فارغ التحصیلان گرایش بیومتریال با کار مواد مختلف از قبیل پلیمرها، سرامیک ها، کامپوزیت ها و مواد فلزی در بدن انسان و تجهیزات پزشکی آشنا می شوند.

سرفصل دروس بیومتریال

تعداد واحد ها و سرفصل دروس مهندسی پزشکی بیومتریال (مقطع کارشناسی)

* تعداد کل واحدها : 140 واحد
* دروس عمومی : 22 واحد
* دروس پایه : 29 واحد
* دروس اصلی : 56 واحد
* دروس تخصصی : 25 واحد
* دروس اختیاری : 8 واحد

دروس عمومی رشته مهندسی پزشکی (در کلیه گرایش ها یکسان است)

نام درس

تعداد واحد

نام درس

تعداد واحد

دو درس ازدروس مبانی نظری اسلام

4

ادبیات فارسی

3

یک درس از دروس اخلاق اسلامی

2

زبان عمومی

3

یک درس از دروس انقلاب اسلامی

2

تربیت بدنی 1

1

یک درس ازدروس تاریخ وتمدن اسلامی

2

تربیت بدنی 2

1

یک درس از دروس آشنایی با منابع اسلامی

2

جمعیت و تنظیم خانواده

2

دروس پایه رشته مهندسی پزشکی (در کلیه گرایش ها یکسان است)

نام درس

تعداد واحد

نام درس

تعداد واحد

ریاضی عمومی 1

3

ریاضی عمومی 2

3

معادلات دیفرانسیل

3

فیزیک عمومی 2

3

فناوری اطلاعات

2

آمار و احتمالات

2

برنامه نویسی کامپیوتری

3

شیمی عمومی و آز

4

محاسبات عددی

2

 

 

دروس اصلی رشته مهندسی پزشکی (در کلیه گرایش ها یکسان است)

نام درس

تعداد واحد

نام درس

تعداد واحد

ریاضیات مهندسی

3

شیمی آلی 1

3

زبان تخصصی و اصطلاحات پزشکی

3

مقدمه ای بر مهندسی پزشکی زیستی (بیومواد)

3

مقدمه ای بر مهندسی پزشکی زیستی (بیومکانیک)

3

مقدمه ای بر مهندسی پزشکی زیستی (بیوالکتریک)

3

فناوری اطلاعات پزشکی 1

3

روش تحقیق و سیستمهای اطلاع رسانی پزشکی 

2

حفاظت و ایمنی و استانداردهای عمومی بیمارستانی

3

تجهیزات عمومی بیمارستانی و کلینیک های پزشکی

3

اصول سیستمهای رادیولوژی و تصویرگری پزشکی

3

فیزیولوژی و آز

3

اناتومی

3

فیزیک پزشکی

3

بیوشیمی

2

بیوفیزیک

2

کارورزی

3

جمع

56

دروس تخصصی رشته مهندسی پزشکی (گرایش بیومتریال)

نام درس

تعداد واحد

نام درس

تعداد واحد

ترمودینامیک

3

شیمی آلی 2

3

مبانی زیست سازگاری

4

خواص مواد 

3

مبانی علوم و تکنولوژی پلیمر

2

پدیده های نفوذ ، انتقال جرم و انتقال حرارت

3

فرایند شکل دهی، سنتز  و ساخت بیومتریالها

3

آز شیمی آلی 

1

کارگاه آزمونهای بیولوژیکی

3

شیمی سنتز و آزمایشگاه

4

دروس اختیای رشته مهندسی پزشکی (گرایش بیومتریال) *فقط 8 واحد باید گذرانده شود*

نام درس

تعداد واحد

نام درس

تعداد واحد

صدمات استخوانی

3

فیزیک مواد زیستی

3

مواد زیستی پلیمری و کارگاه

4

مواد زیستی سرامیکی و کارگاه

4

مواد زیستی فلزی و کارگاه

4

استانداردهای مواد زیستی

3

تشریح و آز

3

اصول فیزیوتراپی

2

مبانی مهندسی برق

3

مبانی پرتودهی

2

روشهای شناسایی و انتخاب مواد زیستی

3

آز مقاومت مصالح

1

آز روشهای شناسایی و انتخاب بیومواد

1

مواد هوشمند در پزشکی

2

لوازم یکبار مصرف پزشکی

2

هیستولوژی – پاتولوژی

2

استاتیک و مقاومت مصالح

3

مکانیک سیالات

2

شیمی عمومی 2

3

کاربردهای مواد در پزشکی

3

مبانی مهندسی بافت

2

مهندسی سیستمهای کنترل رهایش

2